UKŁAD SZKIELETOWY
Budowa kości długiej |
Budowa kręgosłupa i jego naturalne krzywizny |
Kości trzewioczaszki i mózgoczaszki - nie wszystkie są zaznaczone! |
Chrzęstno-kostna budowa klatki piersiowej |
Budowa kończyny i obręczy górnej |
Budowa kończyny i obręczy dolnej |
Funkcje mięśni szkieletowych:
- poruszanie się
- wytwarzanie ciepła
- utrzymywanie pionowej postawy ciała
- wspomaganie układu krążenia – pracujące mięśnie uciskają naczynia krwionośne i limfatyczne ułatwiając przepływ krwi i limfy.
Mięśnie szkieletowe są zbudowane z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej szkieletowej.
Mięśnie uzyskują energię niezbędną do skurczu w wyniku oddychania komórkowego tlenowego. Jeśli jednak wysiłek jest intensywny i długotrwały, pojawia się niedobór tlenu. Wówczas źródłem energii dla mięśni staje się oddychanie komórkowe beztlenowe – fermentacja mlekowa. Konsekwencją nagromadzenia produktu fermentacji (kwasu mlekowego) jest ból i zmęczenie mięśni – zakwasy.
Podstawowym związkiem organicznym wykorzystywanym jako źródło energii dla pracujących mięśni jest glukoza. Jest ona stale transportowana do mięśni przez krew. Podczas długotrwałego i intensywnego wysiłku fizycznego organizm wykorzystuje swoje rezerwy energetyczne gromadzone w postaci związków organicznych. Należą do nich:
- glikogen magazynowany w mięśniach i wątrobie;
- kwasy tłuszczowe gromadzone w tkance tłuszczowej.
Skład chemiczny kości:
65% soli mineralnych, głównie węglanów i fosforanów wapnia, zapewniających kości twardość i wytrzymałość
35% substancji organicznych zapewniających kości elastyczność i sprężystość
Złamanie kości
Złamanie to całkowite przerwanie ciągłości kości. Najczęściej dochodzi do niego na skutek urazu. Gojenie się złamania jest procesem wielofazowym, na który składa się okres tworzenia się krwiaka, okres zapalny, tworzenie się blizny kostnej oraz remodelowanie kości, czyli odtwarzanie jej struktury. Regeneracja kości po złamaniu trwa kilka tygodni, natomiast remodelowanie może zająć nawet kilka lat.
Na skutek złamania kości dochodzi nie tylko do przerwania tkanki kostnej, ale także naczyń krwionośnych i nerwów wchodzących w skład kości.
Podział kości ze względu na kształt:
- kości długie - występują głównie w kończynach, służą m. in. jako podpory i dźwignie; kość udowa, kość ramiena
- kości krótkie - pełnią podobne funkcje jak kości długie; kości nadgarstka, kości stępu
- kości płaskie - ochraniają narządy wewnętrzne; kości mózgoczaszki, żebra
- kości różnokształtna - mogą spełniać różne funkcje, np. kręgi zapewniają giętkość ciała.
INFORMACJE DODATKOWE
Kostnienie
- U sześciotygodniowego zarodka większość elementów szkieletu składa się z chrząstek.
- Około 2-3 miesiąca życia zarodka w centralnej części trzonu kości powstaje pierwotny punkt kostnienia, gdzie komórki chrzęstne rozpadają się, a substancja międzykomórkowa ulega mineralizacji.
- W kolejnych miesiącach życia stopniowo powstają pierwotne beleczki kostne. Następnie wyodrębnia się jama szpikowa, w której pojawiają się komórki kościotwórcze, na granicy trzonu i nasady tworzy się płytka wzrostowa, a w nasadach powstają wtórne punkty kostnienia.
- Do ok. 20-25 roku życia proces rozkładu chrząstki i odkładania się substancji kostnej na jej pozostałościach przesuwa się ku nasadom. Dzięki temu następuje intensywny wzrost kości na długość i na grubość. Stopniowo kostnieją także nasady.
- Okres wzrostu kości kończy się, gdy zanikają płytki wzrostowe. Następuje wtedy kostne połączenie nasad z trzonem kości.
Proces zrastania się kości
1. W miejscu złamania powstaje skrzep, który wchłania się, podobnie jak elementy kości zawierające martwe komórki kostne.
2. Komórki kościotwórcze – osteoblasty występujące m. in. w okostnej i w szpiku kostnym – mnożą się i rozpoczynają produkcję pierwotnej tkanki kostnej, zwanej kostniną.
3. Pierwotna tkanka kostna ulega przebudowie, dostosowując swoją strukturę w taki sposób, aby sprostać obciążeniom mechanicznym.
4. Po zakończeniu procesu zrastania się kości pozostaje na niej zgrubienie, które z czasem się wyrównuje.
Budowa mięśnia szkieletowego poprzecznie prążkowanego |
Działanie mięśni dwugłowego (zginacza) i trójgłowego (prostownika) ramienia |
Budowa języka i rodzaje brodawek |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz