Działalność zakończona. Witaj, klaso humanistyczna!

środa, 7 grudnia 2011

Zadania z genetyki [do zrobienia]

1. Kobieta o włosach rudych, której ojciec chorował na daltonizm, poślubiła zdrowego mężczyznę, którego ojciec miał włosy rude. Jaka część ich potomstwa będzie miała jednocześnie włosy rude i będzie chorować na daltonizm?

2. Mężczyzna o oczach piwnych, włosach ciemnych, z wolnym płatkiem ucha ma z kobietą o oczach niebieskich, włosach rudych i przyrośniętym płatku ucha dziecko o fenotypie matki. Jakie jest prawdopodobieństwo, że ich następne dziecko będzie miało fenotyp ojca?

3. Kobieta zdrowa, której ojciec chorował na hemofilię, poślubiła mężczyznę zdrowego. Jaka część ich potomstwa może chorować na hemofilię.

4. Niebieskooka daltonistka poślubiła zdrowego mężczyznę o oczach piwnych, którego ojciec miał oczy niebieskie. Jaka część ich synów będzie niebieskookimi daltonistami? Jakie jest prawdopodobieństwo, że ich syn będzie miał oczy piwne i będzie zdrowy?

5. Małżeństwo, mężczyzna z grupą krwi A, a kobieta z grupą krwi B, mają jedno dziecko z krupą krwi 0. Jakie jest prawdopodobieństwo, że ich następne dziecko będzie miało grupę krwi A?

6. Ile rodzajów gamet wytworzy heterozygota o zapisie: AABbCcDDEe?

WZÓR NA OBLICZANIE WSZYSTKICH MOŻLIWYCH KOMBINACJI
2n
 n - liczba heterozygot

7. Mężczyzna chory na daltonizm poślubił kobietę, której rodzice byli zdrowi. Jaka część ich dzieci będzie daltonistami?

8. Matka i córka mają grupę krwi AB. Jakiej grupy krwi nie może mieć ojciec?

9. U grochu pachnącego barwa czerwona dominuje nad barwą białą. Jakie będzie rozszczepienie genotypów i fenotypów w potomstwie dwóch heterozygot o kwiatach czerwonych?

sobota, 3 grudnia 2011

Układ ruchu [1/2]

W gruncie rzeczy same schematy, bo akurat miałam zrobioną prezentację :)

UKŁAD SZKIELETOWY

Budowa kości długiej



Budowa kręgosłupa i jego naturalne krzywizny
Kości trzewioczaszki i mózgoczaszki - nie wszystkie są zaznaczone!
 


Chrzęstno-kostna budowa klatki piersiowej
Budowa kończyny i obręczy górnej


Budowa kończyny i obręczy dolnej
Budowa miednicy


Funkcje mięśni szkieletowych:
  • poruszanie się
  • wytwarzanie ciepła
  • utrzymywanie pionowej postawy ciała
  • wspomaganie układu krążenia – pracujące mięśnie uciskają naczynia krwionośne i limfatyczne ułatwiając przepływ krwi i limfy.
Mięśnie szkieletowe są zbudowane z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej szkieletowej.
Mięśnie uzyskują energię niezbędną do skurczu w wyniku oddychania komórkowego tlenowego. Jeśli jednak wysiłek jest intensywny i długotrwały, pojawia się niedobór tlenu. Wówczas źródłem energii dla mięśni staje się oddychanie komórkowe beztlenowe – fermentacja mlekowa. Konsekwencją nagromadzenia produktu fermentacji (kwasu mlekowego) jest ból i zmęczenie mięśni – zakwasy.

Podstawowym związkiem organicznym wykorzystywanym jako źródło energii dla pracujących mięśni jest glukoza. Jest ona stale transportowana do mięśni przez krew. Podczas długotrwałego i intensywnego wysiłku fizycznego organizm wykorzystuje swoje rezerwy energetyczne gromadzone w postaci związków organicznych. Należą do nich:
  • glikogen magazynowany w mięśniach i wątrobie;
  • kwasy tłuszczowe gromadzone w tkance tłuszczowej.

Skład chemiczny kości:
65% soli mineralnych, głównie węglanów i fosforanów wapnia, zapewniających kości twardość  i wytrzymałość
35% substancji organicznych zapewniających kości elastyczność i sprężystość
 


Złamanie kości
Złamanie to całkowite przerwanie ciągłości kości. Najczęściej dochodzi do niego na skutek urazu. Gojenie się złamania jest procesem wielofazowym, na który składa się okres tworzenia się krwiaka, okres zapalny, tworzenie się blizny kostnej oraz remodelowanie kości, czyli odtwarzanie jej struktury. Regeneracja kości po złamaniu trwa kilka tygodni, natomiast remodelowanie może zająć nawet kilka lat.
Na skutek złamania kości dochodzi nie tylko do przerwania tkanki kostnej, ale także naczyń krwionośnych i nerwów wchodzących w skład kości.

Podział kości ze względu na kształt:
  • kości długie - występują głównie w kończynach, służą m. in. jako podpory i dźwignie; kość udowa, kość ramiena
  • kości krótkie - pełnią podobne funkcje jak kości długie; kości nadgarstka, kości stępu
  • kości płaskie - ochraniają narządy wewnętrzne; kości mózgoczaszki, żebra
  • kości różnokształtna - mogą spełniać różne funkcje, np. kręgi zapewniają giętkość ciała.

INFORMACJE DODATKOWE
Kostnienie
  • U sześciotygodniowego zarodka większość elementów szkieletu składa się z chrząstek.
  • Około 2-3 miesiąca życia zarodka w centralnej części trzonu kości powstaje pierwotny punkt kostnienia, gdzie komórki chrzęstne rozpadają się, a substancja międzykomórkowa ulega mineralizacji.
  • W kolejnych miesiącach życia stopniowo powstają pierwotne beleczki kostne. Następnie wyodrębnia się jama szpikowa, w której pojawiają się komórki kościotwórcze, na granicy trzonu i nasady tworzy się płytka wzrostowa, a w nasadach powstają wtórne punkty kostnienia.
  • Do ok. 20-25 roku życia proces rozkładu chrząstki i odkładania się substancji kostnej na jej pozostałościach przesuwa się ku nasadom. Dzięki temu następuje intensywny wzrost kości na długość i na grubość. Stopniowo kostnieją także nasady.
  • Okres wzrostu kości kończy się, gdy zanikają płytki wzrostowe. Następuje wtedy kostne połączenie nasad z trzonem kości.
Proces zrastania się kości
1. W miejscu złamania powstaje skrzep, który wchłania się, podobnie jak elementy kości zawierające martwe komórki kostne.
2. Komórki kościotwórcze – osteoblasty występujące m. in. w okostnej i w szpiku kostnym – mnożą się i rozpoczynają produkcję pierwotnej tkanki kostnej, zwanej kostniną.
3. Pierwotna tkanka kostna ulega przebudowie, dostosowując swoją strukturę w taki sposób, aby sprostać obciążeniom mechanicznym.
4. Po zakończeniu procesu zrastania się kości pozostaje na niej zgrubienie, które z czasem się wyrównuje.


UKŁAD MIĘŚNIOWY

Budowa mięśnia szkieletowego poprzecznie prążkowanego

Działanie mięśni dwugłowego (zginacza) i trójgłowego (prostownika) ramienia
Mięśnie szkieletowe człowieka

Budowa języka i rodzaje brodawek


Homeostaza [1]

Homeostaza – zdolność organizmu do zachowania stałych warunków wewnątrzustrojowych w przedziale wartości najbardziej korzystnych dla funkcjonowania organizmu. Jest to możliwe dzięki istnieniu odpowiednich, precyzyjnie działających mechanizmów regulacyjnych. 

Wpływ stężenia glukozy we krwi na zaburzenia homeostazy:
  • Zbyt wysokie stężenie glukozy we krwi powoduje uszkodzenie tkanek i narządów, np. nerek, serca i naczyń krwionośnych.
  • Zbyt niskie stężenie glukozy we krwi powoduje m. in. Uczucie głodu, bóle głowy, trudności z koncentracją, niepokój i osłabienie.
Wpływ stężenia fibrynogenu we krwi na zaburzenia homeostazy:
  • Zbyt duża ilość fibrynogenu zwiększa lepkość krwi, która wówczas z trudem przepływa przez naczynia krwionośne, zwiększając ryzyko niedokrwienia.
  • Niedobór fibrynogenu grozi trudnymi do zahamowania krwotokami.
Wpływ narządów na utrzymanie homeostazy:
 
1. Większość wytwarzanego ciepła pochodzi z:
  • wątroby,
  • mięśni szkieletowych,
  • serca,
  • mózgu,
  • nerek.
2. W oddawaniu ciepła do otoczenia uczestniczą głównie:
  • skóra
  • drogi oddechowe.
WAŻNE POJĘCIA
Glukoza – stanowi podstawowy substrat energetyczny organizmu. 
Termoregulacja – utrzymanie odpowiedniej temperatury ciała.

Schemat termoregulacji w organizmie